Zelfregulatie kent geen avondklok!

De avondklok houdt geen rekening met mensen die voor hun welzijn en gezondheid (en überhaupt hun leven…) afhankelijk zijn van zelfregulatie.

Wat is zelfregulatie?

Het lectoraat GGZ van Hogeschool Leiden legt het hier goed uit.

Eigenlijk doet iedereen van alles aan zelfregulatie. Mensen drinken een biertje of kopje thee om zich weer fijner te voelen. Maar ook dingen als sporten, door het bos wandelen of seks kunnen bijdragen aan zelfregulatie. Voor mensen met psychische problemen is zelfregulatie erg belangrijk. Want zonder zichzelf goed te reguleren kunnen mensen bijvoorbeeld meer last hebben van hun psychische problemen of in een crisis geraken.

Nederland kent zeer lange wachtlijsten voor mensen met ernstige psychische problemen. Zelfregulatie kan voor mensen van levensbelang zijn.

Veel mensen hebben in hun ‘gereedschapskist’ om overeind te blijven het maken van een wandeling. Dat is een van de dingen die geen geld kosten, je kunt het bijna altijd doen. Het wandelen kan je helpen om jezelf te reguleren en zo een crisis af te wenden of om te buigen. Mensen doen dit ook in de avond of de nacht. Wanneer dit nodig is is natuurlijk niet te voorspellen. Een aankomende crisis houdt zich niet aan een avondklok! In de avond en nacht is veel gewone hulp niet beschikbaar. (afgezien van de crisisdienst of bepaalde hulplijnen).

Mensen die wel psychische hulp hebben kunnen in hun behandelplan, crisisplan, WRAP of ander plan ook hebben opgenomen dat ze een wandeling maken als de nood hoog is. Alle hulpverleners in Nederland hebben geen tijd gehad om met hun cliënten deze plannen aan te passen nu de zelfregulatiemanier van een wandeling maken in de avond of de nacht als optie is weggevallen. Als er voor sommige mensen überhaupt alternatieven te bedenken zijn. Ook bepaalde inloophuizen waar mensen in de avond een veilige plek vonden die wat afleiding, structuur  en steun boden zijn nu gesloten. Het Inloophuis van Lumen Holland Rijnland bijvoorbeeld is nu alleen op zondagmiddag 3 uurtjes open, in plaats van normaalgesproken meerdere avonden. Al tientallen jaren komen veel mensen met psychische problemen uit Leiden en omstreken naar deze ontmoetingsplek.

Mensen met psychische problemen gaan niet voor de lol in de avond of nacht een wandeling maken. Wat kan er gebeuren als mensen zich niet goed kunnen reguleren? Een crisis is wellicht voor mensen die het niet kennen een abstract begrip. Mensen hebben bijvoorbeeld last van herbelevingen, angsten, mensen kunnen dissociëren, doordraaien, woede-aanvallen krijgen, eetbuien krijgen, psychotisch worden, zichzelf beschadigen, suïcidaal worden. Allerlei zaken treden op om met het onverwerkte trauma wat in deze mensen huist om te kunnen gaan. Dit is een aanzienlijke verslechtering van levenskwaliteit van mensen die toch al veel op hun bord hebben en voor de mensen om hen heen. Ook naasten/mantelzorgers zullen zwaarder belast worden hierdoor. Ook kan dit alles een nóg grotere druk op de GGZ geven en het aantal suïcides doen toenemen.

Niet alleen mensen met psychische problemen hebben baat bij een wandeling buiten. Ook in situaties van huiselijk geweld kan een wandeling een manier zijn om jezelf te reguleren en weer verder te kunnen en geweld te voorkomen. Denk aan gezinnen waar de spanningen oplopen. En een van beide ouders een wandeling moet maken om even af te koelen zodat er geen geweld plaatsvindt. Ook in de hulpverlening aan mensen in huiselijk geweld situaties kunnen dergelijke zelfregulatie-afspraken gemaakt worden.

Ik denk ook aan toen ik zelf een tiener was en soms het huis moest ontvluchten om aan geweld te ontkomen. Wat had ik gemoeten als er sprake is van een avondklok? Ik zou toen ook zelf echt geen hulp hebben durven vragen, ik schaamde me kapot voor mijn thuissituatie. Ook zou ik me geen raad weten zonder al mijn activiteiten die ik buiten de deur deed als tiener. Als je niet thuis bent dan ben je even niet in de nare situatie waar je in leeft. Ook nu in deze lastige tijd bieden veel jongeren steun aan elkaar. Zij noemen dit geen mantelzorg maar vriendschap.

De overheid heeft voor een eigen verklaring avondklok gezorgd waarmee mensen in bepaalde situaties ontheffing kunnen krijgen voor de avondklok.

In het formulier kun je aankruisen ‘Ik heb dringend medische hulp nodig of een dier heeft dringend medische hulp nodig.’ Ik vraag me af of dat voldoende is voor de categorie mensen die niet acuut medische hulp nodig heeft maar die het wel nodig heeft om ruimte te krijgen om middels een wandeling of bezoek aan een vertrouwd iemand zichzelf te reguleren. Ook schamen mensen zich voor hun problemen. Gaat die agressieve ‘nette’ huisvader ook melden aan de politie die hem aanhoudt dat hij even een rondje moet lopen om af te koelen? Of blijft deze meneer nu maar thuis met alle gevolgen van dien?

Ik hoop dat in de praktijk goed rekening gehouden wordt met  de mensen die zelfregulatie echt nodig hebben. En dat hier ook actief over gecommuniceerd wordt zodat mensen weten dat ze indien nodig echt naar buiten kunnen zonder bang te hoeven zijn voor een boete. Maar ik houd mijn hart vast wat deze maatregel voor gevolgen gaat hebben voor de meest kwetsbare groepen.

Wat is het vangnet of alternatief voor deze mensen? Krijgen de crisisdiensten en hulplijnen het nu drukker? Ik hoop het niet… Wees wijs en geef ruim baan aan zelfregulatie!

Jenny de Jeu

Denk je aan zelfmoord en heb je nu hulp nodig? Chat of bel 113 of gratis 0800-0113.

Belangrijk bericht voor mensen in (dreigende) armoede!

Dit bericht graag verspreiden! Zodat het mensen bereikt voor wie dit bericht belangrijk kan zijn. (klik hieronder voor pdf ter verspreiding)

Belangrijk bericht voor mensen in (dreigende) armoede

29 maart 2020

Als gevolg van het coronavirus heeft de overheid een aantal tijdelijke maatregelen genomen. Het is helaas nog onduidelijk hoe lang deze maatregelen zullen duren. Stichting Werkplaats COMO (Cliënten organisaties Maatschappelijke Opvang) vindt het belangrijk dat de mensen die baat kunnen hebben bij deze maatregelen hier zo spoedig van op de hoogte zijn. Helpt u mee (soms moeilijk bereikbare) mensen hierover te informeren?

Huisuitzettingen:

• Er worden tijdelijk geen huisuitzettingen gedaan. (als sprake is van criminele activiteiten of extreme overlast kan nog wel worden uitgezet).

Energie:

• Er worden tijdelijk geen mensen afgesloten van energie.

 Drinkwater:

• Er worden tijdelijk geen mensen afgesloten van drinkwater.
• Mochten mensen al van drinkwater afgesloten zijn dan kunnen zij het drinkwater opnieuw laten aansluiten door contact op te nemen met hun waterleidingbedrijf.

 Heeft u hulp nodig?

Neem contact op met uw gemeente en vraag om onafhankelijke cliëntondersteuning.

 Deze maatregelen zijn op 26 maart 2020 aangekondigd in een kamerbrief door minister van Veldhoven. 

Met vriendelijke groet,

Stichting Werkplaats COMO

www.werkplaatscomo.nl

info@werkplaatscomo.nl

Edo Paardekoper Overman is Mensenrechtenmens 2018!

De 70-jarige ervaringsdeskundige Edo Paardekooper Overman, die zich al jaren inzet voor dak- en thuisloze mensen, verslaafden en GGz-cliënten, wint de titel Mensenrechtenmens 2018. De twee andere genomineerden waren Beau van Erven Dorens en de Nederlandse Straatdokters Groep. Dit maakten wij maandag op de Internationale Dag voor de Rechten van de Mens rond het middaguur bekend tijdens de prijsuitreiking in Het Huis Utrecht in Utrecht. Deze prijs hebben wij in het leven geroepen omdat we zien dat mensenrechten in Nederland nog te vaak onder druk staan.

Veel mensen zetten zich dagelijks in voor mensenrechten van anderen. Omdat deze inzet vaak te weinig opgemerkt en beloond wordt, komt het College voor de Rechten van de Mens dit jaar voor het eerst met de MensenrechtenMens prijs. Jaarlijks krijgt de prijs een ander thema. Dit jaar is dat dak -en thuisloosheid. “Edo Paardekooper Overman geeft een stem aan mensen die dak- en thuisloos zijn, door hen te betrekken bij het bepalen van beleid dat hen treft. Binnen de wereld van hulpverlening, belangenbehartiging is er bovendien naar ons idee niemand die zo intrinsiek gemotiveerd en zo gedreven is als Edo Paardekooper Overman”, aldus jurylid Adriana van Dooijeweert die tevens voorzitter is van het College voor de Rechten van de Mens.

Edo Paardekooper Overman

Edo Paardekooper Overman maakt zich al jaren hard voor dak- en thuisloze mensen, zowel op nationaal als internationaal niveau. Hij betrekt deze doelgroep als ervaringsdeskundigen bij het veranderen van beleid en gaat hierover in gesprek met bewindspersonen en beleidsmakers. Hij geeft zo een stem aan dak- en thuisloze mensen, ook bij beleidsvorming. “Dakloosheid is de meest extreme vorm van uitsluiting. Jij hoort dat je niet meer mee mag doen. Jij hoort dat je moet boeten”, aldus Paardekooper Overman.

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

Op 10 december van dit jaar bestaat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mensprecies 70 jaar. Een verklaring die in 1948 de wereld opriep dat we menselijk en waardig met elkaar om moeten gaan. “Waar beginnen de universele mensenrechten? Op kleine plaatsen, dicht bij huis – zo dichtbij en zo klein dat ze op geen enkele kaart van de wereld gezien kunnen worden. Maar die plekken zijn de wereld van individuele mensen; de buurt waarin hij woont; de school die hij bezoekt; de fabriek, boerderij of kantoren waar hij werkt. Als deze rechten daar geen betekenis hebben, hebben ze weinig betekenis ergens anders”: is inmiddels klassiek citaat van Eleanor Roosevelt, de drijvende kracht achter de verklaring. “En die visie sluit precies aan op wat we met de MensenrechtenMens prijs uit willen dragen.”, aldus Van Dooijeweert.

 

 

Edo Paardekooper Overman genomineerd voor titel mensenrechtenmens 2018!

Het College voor de Rechten van de Mens, dat zich hardmaakt voor mensenrechten in Nederland vindt dat deze rechten nog te vaak onder druk staan. Tegelijkertijd ziet het College dat er veel mensen zijn, die zich dagelijks inzetten voor mensenrechten van anderen. Omdat deze inzet vaak te weinig opgemerkt en beloond wordt, komt het College voor de Rechten van de Mens dit jaar voor het eerst met een prijs: MensenrechtenMens 2018. Een eretitel die de winnaar een platform geeft om meer bekendheid aan initiatieven en projecten te geven en het eigen netwerk te vergroten.
Thema 2018: dak- en thuisloosheid. De 70-jarige Edo Paardekooper Overman is als één van de drie genomineerden geselecteerd voor de titel MensenrechtenMens 2018. “Ik voel me vereerd dat mijn activiteiten voor dak-en thuislozen zijn opgemerkt is en dat ik mee kan doen aan de strijd om deze titel”, aldus Edo. De overige genomineerden zijn Beau van Erven Dorens en de Nederlandse Straatdokters Groep. Op 10 december, de Internationale Dag voor de Rechten van de Mens, wordt de winnaar bekend gemaakt. Ieder jaar hanteert het College voor de Rechten van de Mens een ander thema. Het thema van dit jaar is dak- en thuisloosheid.

Edo Paardekooper Overman
De 70-jarige Edo Paardekooper Overman uit Bloemendaal zet zich al jaren in voor dak- en thuisloze mensen, verslaafden en GGz-cliënten – zowel op nationaal als internationaal niveau. In 2004 belandde hij zelf op straat. “Het kan zomaar gebeuren,” zegt Edo. “op welke sport van de sociale ladder je je ook bevindt.” Edo’s inzet heeft ervoor gezorgd dat ‘ervaringsdeskundigen’, steeds vaker een stem krijgen in de maatregelen die henzelf betreffen. Sindsdien wordt de groep dak- en thuisloze mensen beter gehoord en meer serieus genomen. Ook staat Edo mede aan de wieg van de belangenbehartiging voor dak- en thuisloze mensen op gemeentelijk en nationaal niveau. Dat werk heeft hij bovendien naar Europees niveau weten te tillen door ook daar met anderen een netwerk van (ex)-dakloze mensen op te richten, genaamd HOPE (HOmeless PEople). “Kortom, Edo speelt al jaren een cruciale rol in het realiseren van het recht op participatie van dakloze en ex-dakloze mensen en het verminderen van het stigma dat op hen rust. Als er íemand dakloosheid op de kaart heeft gezet is dat Edo wel!” ,aldus jurylid Adriana van Dooijeweert, voorzitter College voor de Rechten van de Mens.

Jury Mensenrechtenmens prijs 2018
De jury van de Mensenrechtenmens prijs 2018 selecteerde Edo Paardekooper Overman uit ruim dertig inzendingen. Ze stelden hierbij vragen over het onderscheidende vermogen van het initiatief, welke rol de dak- en thuisloze mensen zelf hadden bij het initiatief en hoe deze doelgroep door het initiatief erop vooruit is gegaan. “Als je dak- of thuisloos bent loop je vaak tegen onbegrip en administratieve muren aan. Edo weet uit eigen ervaring wat je nodig hebt als je op straat staat. Hij vecht tegen onrecht en voor de mensenrechten van dak- en thuisloze mensen. Hij weet beleidsmakers te inspireren met zijn toegewijde inzet.” ,aldus van Dooijeweert.

Filmpjes en info: https://mensenrechten.nl/nl/mensenrechtenmens2018

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

Afgelopen week, de week tegen kindermishandeling, presenteerde de taskforce ‘kindermishandeling en seksueel misbruik’ haar eindrapport Ik kijk niet weg met daarin talloze aanbevelingen die ervoor moeten zorgen dat kindermishandeling in Nederland flink wordt teruggedrongen. Iets wat al jaren op de agenda staat, maar wat nog steeds niet is gelukt. Jenny de Jeu las het rapport en zag dat er een belangrijke aanbeveling ontbreekt: het inzetten van mensen die kindermishandeling zelf hebben ervaren.

Voelsprieten
Juist bij het signaleren van kindermishandeling kunnen mensen met eigen ervaring een groot verschil maken. Zij hebben zeer goede voelsprieten ontwikkeld, letten op andere dingen en kunnen daardoor een bijzonder nuttige bijdrage leveren als het erom gaat zaken eerder te signaleren. Mensen met eigen ervaring pikken de kinderen waar iets mee aan de hand is er vaak zo uit.

Ook als het gaat om de vraag wat kinderen en ouders die in de knel zitten nodig hebben, kunnen ervaringsdeskundigen een bijzonder relevante bijdrage leveren. Zij hebben een beter en ander beeld van wat kan helpen en zullen andere dingen bedenken dan mensen die niet weten hoe het is om in zulke moeilijke omstandigheden op te groeien. Zij weten bijvoorbeeld hoe belangrijk het is dat er in ieder geval íemand in je omgeving is bij wie je je veilig voelt en die weet wat er thuis speelt. Veel kinderen, jongeren en ouders schamen zich voor wat er aan de hand is en praten er nooit uit zichzelf over. Hierdoor kun je je extra alleen voelen en kun je ook geen steun krijgen.

Wegkijken, toen en nu
Veel mensen met psychiatrische problematiek zijn opgegroeid in een complexe, onveilige context. Ook onder dak- en thuislozen blijken enorm veel mensen ervaring te hebben met kindermishandeling. De buitenwereld heeft vaak nooit iets aan deze kinderen gemerkt. En als zij eenmaal volwassen zijn en hulp zoeken voor de gevolgen van wat zij hebben meegemaakt, dan is er nauwelijks aandacht voor de moeilijke omstandigheden waaronder zij opgegroeid zijn en richt de hulpverlening zich op het omgaan met hun stoornissen en problemen. Dat die zijn ontstaan in een poging je staande te houden in een onveilige context, wordt niet gezien. Als eerder gesignaleerd was in welke omstandigheden iemand was opgegroeid, dan had hij of zij misschien niet deze problemen en stoornissen hoeven te ontwikkelen.

Het kan beter
Het is niet alleen belangrijk om eerder en beter te signaleren, maar vooral ook om kinderen zelf in staat te stellen om aan de bel te trekken. Er zijn teveel kinderen met zeer beschadigende ervaringen waarbij niemand ook maar iets ‘gesignaleerd’ heeft… Daarom zou in alle klassen op alle scholen consequent aandacht besteed moeten worden aan deze zaken. Dat kinderen leren wat wel en niet oké is. Dat kinderen weten dat zij het kunnen aangeven als er iets met hen aan de hand is, als zij thuis in de knel zitten of als zij zich zorgen maken om een vriendje. En dat ze weten bij wie ze dan terecht kunnen. De kinderombudsvrouw noemde pas een goed voorbeeld: een school die een grote kikker had waar de kinderen een briefje in konden doen. Heel simpel en toch heel effectief.

Advies aan de taskforce en de net opgerichte ‘beweging tegen kindermishandeling’: vraag de mensen met eigen ervaring wat zij nodig hadden toen zij als kind opgroeiden in een moeilijke context. Wat zou hen wel geholpen hebben? Hoe hadden wij hen wel kunnen zien? Ik denk dat we dan zo een nieuw rapport met aanbevelingen kunnen vullen.

Zie ook www.taskforcekinderenveilig.nl

Dit artikel verscheen in Deviant tijdschrift tussen psychiatrie en maatschappij

 

Cliëntenraden haal meer uit je jaarverslag!

Het is weer de tijd van het jaar dat cliëntenraden hun jaarverslag presenteren. Een cliëntenraad in de Jeugd GGZ maakt sinds een aantal jaar een jaarverslag op een grote poster. Deze poster hangt op groot formaat in alle wachtkamers. Zodat de ambulante cliënten goed zien waar de cliëntenraad allemaal mee bezig is. De poster is in een paar minuutjes tijdens het wachten te lezen. Veel behandelaars vinden de posters zo leuk dat zij hem ook op hun kantoor hangen. Als je te maken hebt met voornamelijk ambulante cliënten vindt men het vaak erg lastig om contact te krijgen met de achterban. De wachtkamer, de hulpverlener en de website zijn belangrijke plekken waar cliëntenraden in contact kunnen komen met hun ambulante achterban. Een posterjaarverslag kan daarbij helpen. En natuurlijk is een dergelijke poster de trots van het kantoor van de directeur!

Het is ontzettend belangrijk dat cliënten goed weten waar hun cliëntenraad mee bezig is. Een cliëntenraad doet namelijk belangrijk werk voor alle cliënten. Een manier om mensen te informeren over het werk van de cliëntenraad  is via een jaarverslag. Een dik pak papier gaat de gemiddelde jongere niet lezen. Het is ook nuttig als hulpverleners goed weten wat de cliëntenraad allemaal gedaan heeft. De jongeren bespreken met elkaar wat er in het jaarverslag moet komen en hebben de leuke tekeningen ook zelf gemaakt. Zo wordt een jaarverslag ineens een stuk aantrekkelijker om te lezen.  Als men weet wat je doet is men ook veel eerder geneigd om input te geven of om zich aan te sluiten bij de cliëntenraad. Dus meteen handig voor je wervingsactiviteiten!

Wil je ook zo’n leuk en overzichtelijk jaarverslag maken? Hier volgen wat tips:

• Bepaal welke informatie in het jaarverslag moet.
• Maak ook een tekstje met algemene info over de cliëntenraad.
• Werf meteen nieuwe leden.
• Vraag hulp aan de communicatie afdeling.
• Zorg dat je een vast sjabloon hebt waar je elk jaar je verse informatie in kan zetten.
• Maak tekeningen of foto’s die passen bij de onderwerpen.
• Samen een middagje tekeningen maken is hartstikke gezellig.
• Bied het eerste exemplaar feestelijk aan. (Cliëntenraad is weer even positief in beeld).
• Ga na hoeveel je er nodig hebt, een hele grote poster is niet goedkoop.
• Zorg dat het jaarverslag op zoveel mogelijk plekken hangt. Je kunt in de wachtkamers de posters in een nette wissellijst hangen. Zorg dat de posters op een goed zichtbare en bereikbare plek hangen.
• Op A3 geprint met een kleurenprinter kun je ook veel posters printen die je uitdeelt als je bijvoorbeeld afdelingen bezoekt.
• Je kunt de poster ook op de website plaatsen en per mail aan je netwerk sturen.
• Hang natuurlijk een poster in het kantoor van de cliëntenraad!
• Kijk naar je mooie poster en wees trots op wat de cliëntenraad allemaal bereikt heeft!

Hier kun je een voorbeeld zien van een posterjaarverslag. Veel succes! Ben benieuwd hoe andere cliëntenraden meer uit hun jaarverslag halen.

GGZ KJ_poster A2 jaarverslag 2013

Kafkaëske toestanden

In 1922 schreef Franz Kafka Das Schloss, waarin de hoofdpersoon wanhopig toegang probeert te krijgen tot het slot. Ik kan me het beklemmende wanhopige gevoel wat dit boek mij gaf nog goed voor de geest halen. Een gevoel wat je ook krijgt als je je verdiept in de problematiek van dak- en thuislozen in Nederland… Mensen die dak- en thuisloos zijn willen het allerliefste toegang tot hun eigen slot, een eigen woning. Door de wijze waarop allerlei zaken georganiseerd zijn lukt het maar niet om daar te geraken. Een en ander heb ik op een rijtje gezet, leest u even mee?

Alles hangt samen en alles zit vast:

Om een postadres te krijgen moet je identiteit deugdelijk worden vastgesteld, dus moet je je kunnen legitimeren.

Een legitimatiebewijs kost geld.

Om een uitkering te krijgen moet je je kunnen legitimeren en een postadres hebben.

Zonder geld kun je geen verzekering betalen.

Zonder identiteitsbewijs kun je je alleen verzekeren als je wel een postadres hebt en een BSN nummer.

Zonder geld kun je geen woning betalen.

Zonder verzekering kun je eigenlijk geen zorg krijgen.

Voor sommige woonvormen zijn wonen en zorg aan elkaar gekoppeld: kun je alleen een woning krijgen als je zorg goed geregeld is.

Hoe geraken mensen hier uit? Als u oplossingen heeft hoe mensen hier uit kunnen komen dan verneem ik dat graag! Ik denk dat er al veel opgelost kan worden door deze mensen een gratis legitimatiebewijs te geven. Een legitimatiebewijs kost iets meer dan 5o Euro. Voor iets meer dan 50 Euro kunnen er weer meerdere deuren open gaan voor deze mensen. Hopelijk opent dit ook de deur van hun eigen woning.

Systeem drijft mensen tot verwarring!

Gister (18 mei) werd in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek gehouden over het onderwerp ‘Verwarde personen’.  Kamerleden wilden graag informatie van mensen die in de praktijk actief zijn. Ook de Werkplaats MO nam deel aan dit gesprek.  Ervaringsdeskundige Edo Paardekooper Overman legde uit waar mensen met problemen tegenaan lopen en op welke wijze zaken beter zouden kunnen. Meer hierover in het Position Paper van de Werkplaats, deze vind je hier samen met de andere papers.

Deskundigen gaven eensgezind aan dat er momenteel heel veel mis gaat, niet goed geregeld is om mensen adequaat te kunnen ondersteunen.  Deze deskundigen doen een dringend appèl op politici om zeer spoedig verbeteringen te realiseren. Alle veranderingen van dit moment pakken voor zeer kwetsbare groepen heel slecht uit. Komende donderdag 21 mei spreekt de Tweede Kamer met minister Schippers over de GGZ. Een blik op mijn aantekeningen van het rondetafelgesprek  geeft een heel ernstig beeld:

• De GGD in Amsterdam signaleert een verdubbeling van het aantal verwijzingen naar de GGZ. Een analyse van deze toename ontbreekt volgens de GGD.
• De Opvang van Verwarde Personen in Den Haag signaleert dat 25% van de mensen die zij binnen krijgen onverzekerd is. De GGZ kan de kosten voor deze onverzekerden niet langer dragen. Na het bezweren van een crisis worden mensen direct weer op straat gezet.
•  De NS heeft het druk met suïcides op het spoor. (Het aantal suïcides in Nederland neemt toe Zie artikel Volkskrant)
• Het Landelijk platform Politie en GGZ geeft aan dat het aantal incidenten is gestegen en ook dat de ernst van de incidenten zwaarder wordt. De politie komt in veel situaties waarbij de politie denkt ‘wat doen wij hier? Hier is zorg nodig…’. Continuïteit van zorg en samenhang ontbreekt.
• Er zijn aansluitingsproblemen tussen Zorgverzekeringswet en Wmo.
• Ongeveer een derde van de dakloze mensen blijkt een verstandelijke beperking te hebben. (dit weet men al veel langer dankzij onderzoek van MEE en Federatie Opvang).
• De Verslavingsreclassering geeft aan dat we moeten voorkomen dat het strafrecht het afvoerputje wordt voor de mensen die hulp nodig hebben. De reclassering moet wachten op een zwaarder delict alvorens de reclassering iets kan doen. De toegang tot GGZ en beschermd wonen moet beter geregeld worden vindt de Verslavingsreclassering.
• Bedden afbouw in de GGZ vindt plaats voordat alternatieven (ambulante hulp en hulp in wijkteams) al functioneren.
• Er zijn wachtlijsten in de GGZ.
• Schuldhulpverlening functioneert slecht.
• Cliëntenraad Victas vraagt zich af wie je huisarts of wijkteam is als je dakloos bent. Een verwijzing van de huisarts heb je sinds kort nodig om hulp te krijgen.

Allen geven aan dat drempels om hulp te krijgen weggenomen moeten worden. Het huidige systeem heeft meer onneembare bureaucratische drempels gecreëerd. In plaats van dat de zorg toegankelijker en preventiever is. Mensen worden nauwelijks ondersteund om hun eigen oplossingen te vinden en daarover in gesprek te raken, het tegendeel is gaande. Instellingen zitten klem door, soms slechts een ‘ervaren’, gebrek aan handelingsruimte. Mensen krijgen meer en ernstiger problemen en minder hulp. Mensen worden wanhopig en hebben minder of geen uitzicht op verbeteringen. Al deze zaken zouden met de verschillende betrokken ministeries in samenhang besproken moeten worden, dit is veel breder dan gezondheidszorg.

Gister spraken schrijfster en ervaringsdeskundige Myrthe van der Meer en manager Guusta van der Zwaart van de Tussenvoorziening ook over dit onderwerp in het programma RTL Late Night. Zie ook de blog van Malou van Hitum over dit onderwerp.

Werkplaats MO bestaat uit ervaringsdeskundigen en doet aan belangenbehartiging voor mensen die te maken hebben met Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang, Verslavingszorg en Zwerfjongeren. 

Borgen ondersteuning medezeggenschap cruciaal!

Enige tijd hik ik met pijn in mijn buik tegen deze blog op… Afgelopen jaar heb ik als ondersteuner in de medezeggenschap zelf ervaren hoe slecht ondersteuning van cliëntenraden in de wet geregeld is. Nadat ik  bijna 10 jaar met mijn hele hart erg succesvol een cliëntenraad in de Jeugd GGZ heb ondersteund ben ik de laan uitgestuurd. Tegen de wil van de cliëntenraad. En we kunnen hier niks aan doen. Dit is een enorm pijnlijk proces geweest wat de cliëntenraad en mij persoonlijk tot in mijn ziel geraakt heeft.

De wet is de cliëntenraden hierin niet tot steun. Cliëntenraden kunnen niet bepalen op wat voor manier en door wie zij ondersteund worden. Het is niet voor niks dat cliëntenraden er vaak voor kiezen om een onafhankelijke ZZP-er in te huren als ondersteuner. Iemand die niet ook tevens werknemer is van de zorgaanbieder. Van een ZZP-er kun je af zodra je dat wil, dat is een van de voordelen van een ZZP-er inhuren. Maar wat er gebeurd is dat instellingen bepalen wanneer zij van een ZZP-er af willen, in plaats van dat cliëntenraden zèlf hierin de regie hebben

Met het gevolg dat cliëntenraden op ingrijpende wijze ernstig worden gehinderd in hun werk, of zelfs worden bedreigd in hun voortbestaan.  Juist nu er op dit moment in het sociale domein erg veel gaande is. Cliëntenraden hebben erg veel op hun bordje liggen ten tijde van ingrijpende veranderingen en veel bezuinigingen.  Organisaties willen door met snijden, reorganiseren en fuseren. Door de ondersteuning weg te halen worden cliëntenraden  zo ingrijpend getroffen dat het erg lastig is om stevig door te kunnen gaan met het inhoudelijke cliëntenraadswerk

De overheid werkt aan een participatiesamenleving. Er wordt vanuit eigen kracht hard gewerkt aan menig kanteling en transformatie. Waarbij de burgers meer regie over hun eigen leven gaan krijgen. Wetgeving moet ondersteunend zijn bij een dergelijk proces. Dat ook de medezeggenschapswetgeving hierbij van groot belang is, is de overheid ontgaan. Wat gebeurd er: de medezeggenschapsrechten die geregeld waren in de WMCZ (Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen) zijn voor en deel overgeheveld naar de Wmo. Waarbij gemeenten nu ruimte krijgen om hier al dan niet invulling aan te geven. Het hangt er dus van af of jouw gemeente dit begrijpt en belangrijk vindt of het recht wat je eerst wel had nu nog wel van kracht is.

WMCZ naar Nieuwe Jeugdwet: ouders toegevoegd aan representativiteit: Voor het jeugdige deel van de cliëntenraden zijn de WMCZ rechten meegenomen naar de Nieuwe Jeugdwet. Hierover schreef ik eerder al een blog. Kort samengevat: De WMCZ rechten zijn wel meegenomen maar er zijn nu ouders aan toegevoegd. Cliëntenraden moeten nu representatief zijn voor cliënten èn ouders. Dit kan voor cliëntenraden in de jeugd medezeggenschap onhandig uitpakken. Hierover is vanuit landelijke cliëntenorganisaties  vorige week een manifest verschenen. Om gemeenten en instellingen te helpen om vooral de jongeren zelf ruim baan te geven in de medezeggenschap. Omdat de wet onhandig uit kan pakken heeft GroenLinks Leiden een motie ingediend waarin is geregeld dat de gemeente borgt dat medezeggenschap door jongeren zelf gebeurd. Deze motie is inmiddels in zo’n 20 steden aangenomen.

Het zou natuurlijk veel beter zijn als de wet geen gaten vertoond waar cliëntenraden last van kunnen hebben. De wet moet cliëntenraden juist behulpzaam zijn. In cliëntenraden werken kwetsbare mensen vrijwillig enorm hard aan het verbeteren van hulp voor hun mede-cliënten. Dat ten overstaande van grote machtige instellingen die soms andere belangen hebben. Uitermate belangrijk dat hierin de stem van de cliënt en de cliëntenraden zorgvuldig gehoord en stevig gepositioneerd wordt!  En dat zij hierin de ondersteuning krijgen die zij nodig hebben.  Ondersteuning zou stevig geborgd moeten zijn in de medezeggenschapswetgeving.

Als ondersteuner ben je geen wegwerpartikel! en heb je een belangrijke rol in de kwaliteit van de medezeggenschap. Je bouwt een band op met raadsleden. Je werkt samen erg intensief aan moeilijke dingen. Je ondersteunt een groepsproces, zorgt voor continuïteit en hebt kennis van allerlei zaken.  Je bent een veilige plek met een groot hart waarbij mensen die heel veel hebben meegemaakt tot groei en bloei kunnen komen.

Cliëntenraden en ondersteuners laat van je horen!  Er zijn al signalen dat meerdere cliëntenraden het moeilijk hebben doordat instellingen de ondersteuning weghalen, dit kan blijven gebeuren doordat dit niet goed geborgd is. Is dit ook gaande in jouw instelling of cliëntenraad? maak dit dan kenbaar. Bijvoorbeeld bij LOC.

Nieuwe wetten verslechtering medezeggenschap cliëntenraden!

Op dit moment is de wetgeving rondom medezeggenschap voor cliënten geregeld in de WMCZ (Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen). Hierin staat duidelijk wanneer een cliëntenraad ingesteld moet worden. Op welke informatie cliëntenraden recht hebben. Wat de plichten van een zorginstelling zijn. En waarover cliëntenraden zwaarwegend adviesrecht hebben. Ook hebben cliëntenraden de mogelijkheid om een geschil met de instelling voor te leggen aan een Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden. Mooi geregeld zou je zeggen… Mooi niet!

Wmo neemt medezeggenschapsrechten niet mee:                                   Per 1 januari verandert er het een en ander. Doordat een aantal soorten hulp van de AWBZ naar de Wmo gaan heeft dit ook gevolgen voor de medezeggenschap van deze soorten hulp. De medezeggenschap moet nu per gemeente geregeld worden. De rechten die cliëntenraden in de WMCZ hadden worden niet meegenomen! Het kan dus zo zijn dat de medezeggenschapsrechten van cliënten(raden) in jouw instelling of gemeente verslechteren! Bovendien heb je als cliëntenraad vaak te maken met meerdere gemeenten binnen jouw instelling, verschil in medezeggenschap per gemeente is erg onwenselijk. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van al deze nieuwe wetten en transities die er juist op gericht zijn dat mensen meer te zeggen gaan hebben over hun eigen leven en mensen in hun kracht moeten komen en dergelijke. Bovendien valt in Nederland juist nog erg veel te verbeteren op het gebied van medezeggenschap, in het bijzonder van bepaalde groepen.

Nieuwe Jeugdwet: ouders en cliënten op een hoop                                   De Nieuwe Jeugdwet gaat ook gepaard met een medezeggenschapsverslechtering. De rechten vanuit de WMCZ zijn gelukkig wel meegenomen naar de Nieuwe Jeugdwet. Maar hier zit de kwetsbaarheid erin dat cliënten en ouders op een hoop worden geveegd. Ouders hadden eerst geen wettelijke medezeggenschapsrechten in de zorg, nu gelukkig wel. Maar dit mag niet ten koste gaan van de stem van jongeren zelf. Deze 2 zaken op een hoop vegen kan onduidelijkheid geven. En biedt de mogelijkheid om bijvoorbeeld ouders toe te voegen aan jongerenraden. Er zijn momenteel nog steeds jeugdinstellingen die geen jeugdmedezeggenschap gerealiseerd hebben. Maar die soms wel een ouderraad hebben die zich cliëntenraad noemt. (je noemt de ouderraad op school toch ook geen leerlingenraad?). Of cliëntenraden jeugd die voornamelijk uit ouders bestaan en die zich maar afvragen waarom zich niet meer jongeren aansluiten. Het gebeurd nog steeds. Oudermedezeggenschap is ook erg belangrijk, maar kan de stem van jongeren zelf niet vervangen. De belangen kunnen zo anders en soms zelfs tegenstrijdig zijn. Dat het belangrijk is dit uit elkaar te halen. Om zo ieder goed recht te doen. De wet zou hierin helpend moeten zijn.

Wat kunnen we doen?                                                                                             De wet moet gewoon verbeterd worden op deze punten. En zolang dat nog niet goed geregeld is kun je als cliëntenraad of cliëntenorganisatie nog je stem laten horen bij de gemeente. Zorg dat in de gemeentelijke verordeningen Jeugdhulp en Wmo, die momenteel in de gemeenten besproken worden en voor 1 november moeten worden vastgesteld deze zaken wèl goed geregeld zijn! Vraag om minstens gelijke rechten zoals geregeld in de WMCZ. (de WMCZ is overigens op een aantal punten ook aan verbetering toe). Zoek contact met je Wmo raad, cliëntenorganisatie en gemeente politiek. En probeer te voorkomen dat de medezeggenschap in jouw instelling en/of gemeente verslechterd. Misschien kunnen we ook zichtbaar maken waar medezeggenschap wel goed geregeld is, deze gemeenten kunnen als goed voorbeeld dienen.

Onder andere LOC (Landelijke Organisatie Cliëntenraden) maakt zich ook erg zorgen om een verslechtering van de medezeggenschap van cliënten(raden). Er is nog geen website www.watveranderderinjouwmedezeggenschap.nl hopelijk is een dergelijke site ook niet nodig. En komt de regering tot besef dat de medezeggenschap beter geborgd moet worden. 9 Oktober is er een Algemeen Overleg over de Wmo. Hopelijk onderneemt men nog actie in het voorkomen van een medezeggenschapsverslechtering.